نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه معارف اسلامی، دانشکده الهیات و علوم اسلامی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
2 استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه هنرهای اسلامی تبریز،تبریز، ایران
3 استادیارگروه علوم قرآن و تفسیر، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، مراغه، ایران
چکیده
ارتجاع یک مفهوم نسبی است که پیوسته برای انقلاب اسلامی و همه مبارزات ضد استعماری به کار می رود؛ اما رهبران انقلاب اسلامی این مبارزات را تحولات مثبت و ضد ارتجاع می دانند. پژوهش حاضر این پرسش را مورد توجه قرار می دهد که اصطلاح ارتجاع در اندیشه رهبران انقلاب اسلامی و نگرش مقابل آن بر چه مفهومی دلالت می کند؟(مسئله). بدین منظور ضمن بررسی اتهامات دشمنان، با بهره گیری از روش هرمنوتیک مؤلف محور، مفهوم ارتجاع، مصادیق و زمینه های شکل گیری آن را در بیانات رهبران انقلاب اسلامی مورد مطالعه قرار داده (روش) و در نهایت نتیجه گرفت معنای غالب ارتجاع در اندیشه رهبران انقلاب، تغییر نگرش از اسلام انقلابی به اسلام سازشکاری است که ایشان پیوسته نسبت به وقوع آن هشدار می دهند، اما اتهام ارتجاع به انقلاب اسلامی از رویکرد استکباری دشمنان نشأت می گیرد که هر گرایشی را که منجر به مقاومت مردم شده و منافع استعماری آنها را تهدید کند ارتجاع می دانند. (نتیجه)
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Semantic study of “Reaction” in the thought of Imam Khomeini and Ayatollah Khamenei
نویسندگان [English]
- Seyed Hossein Olyanasab 1
- Seyed Jalal Mousavi Sharabiani 2
- Mahammad Sobhani Yamchi 3
1 Assistant Professor, Department of Islamic Studies, College of Theology and Islamic Sciences, University of Tabriz,,,Tabriz,,, Iran
2 Assistant Professor, Department of Islamic Education, Tabriz University of Islamic Arts, Tabriz, Iran
3 Assistant Professor, University of Holy Quranic Sciences and Education, Maragheh, Iran
چکیده [English]
Reaction is a relative concept that is continuously used for the Islamic Revolution and all anti-colonial struggles. But the leaders of the Islamic Revolution believe that these struggles are anti-reactionary and positive movements. The present study examines this question that what is the meaning of the term reaction in the minds of the leaders of the Islamic Revolution and its opponents? ?(Problem) So analyzed the concept of reaction, its examples and contexts in the leaders of the Islamic Revolutions statements by Using author-centered hermeneutic method.(Method) And finally it was concluded that The possibility of changing the view from revolutionary Islam to passive Islam is the predominant meaning of reaction in the leaders of the revolutions statements, which they are constantly warning about its occurrence, but the Accusation of reaction arises from the arrogant approach of enemies Who consider any tendency that leads to the resistance of the people and challenges their colonial interests to reaction.(Results)
کلیدواژهها [English]
- Reaction
- Leaders of the Islamic Revolution
- Anti-Colonialism
- Revolutionary Islam
- قرآن کریم
- آبراهامیان، یرواند (۱۳۸۷). ایران بین دو انقلاب، ترجمه کاظم فیروزمند و همکاران، تهران: نشر مرکز، چاپ دوازدهم
- ابن خلدون، عبدالرحمن (۱۳۶۹). مقدمه ابن خلدون، ترجمه محمد پروین گنابادی، بیجا، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی
- آذرنوش، آذرتاش (۱۳۸۳). فرهنگ معاصر عربی – فارسی، تهران: نشر نی، چاپ چهارم
- آشوری، داریوش (۱۳۵۱). فرهنگ سیاسی، تهران: مروارید
- اعتمادی، مرضیه (۱۳۹۱). ارتجاع و تجدد از دیدگاه قرآن و حدیث، پایاننامه مقطع کارشناسی ارشد، دانشکده اصولالدین
- آل احمد، جلال (۱۳۵۷). در خدمت و خیانت روشنفکران، تهران: شرکت سهامی انتشارات خوارزمی
- امیری، عظیم و طاهری، محمدحسین (۱۳۹۲). بررسی و نقد انگاره ارتداد، در مسیحیت کاتولیک، نشریه معرفت ادیان، ۴ (۴)، ۷۷- ۹۶
- انصاری قمی، ناصرالدین (۱۳۸۷). اختران فقاهت؛ بررسی زندگی علمی و سیاسی گروهی از علمای سده اخیر، ۲ جلد، قم، دلیل ما، چاپ دوم
- برینتون، کلارنس کرین (۱۳۷۶). کالبدشکافی چهار انقلاب، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: سیمرغ
- بلیکی، نورمن (۱۳۸۹). استراتژی پژوهشهای اجتماعی، ترجمه هاشم آقابیگی، تهران: جامعهشناسان
- حاضری، علیمحمد (۱۳۸۱). انقلاب و اندیشه: مباحثی در جامعهشناسی انقلاب اسلامی، تهران پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی
- حجاریان، سعید (۱۳۷۶). سه رهیافت نظری در خصوص ماهیت عملیات روانی، نشریه دین و ارتباطات، (۴)، ۱۷۳ – ۲۰۶
- حریری، نجلا (۱۳۸۵). اصول و روشهای پژوهش کیفی، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی
- حسینی خامنه، سید علی (۱۳۶۹- ۱۳۹۹). پایگاه اطلاعرسانی دفتر مقام معظم رهبری، http://www.leader.ir، تاریخ مراجعه، اردیبهشت ۱۴۰۰
- خمینی (ره)، سید روحالله (۱۳۸۱). صحیفه امام، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی
- دهخدا، علیاکبر (۱۳۷۷). لغتنامه دهخدا، تهران، دانشگاه تهران
- راغب اصفهانی، حسین بن محمد (۱۴۱۲ ق). مفردات ألفاظ القرآن، بیروت، دار القلم
- رشیدی مطلق، احمد (۱۳۵۶). آرشیو روزنامه اطلاعات، https://www.ketabettelaat.com
- رفیع، جلال (۱۳۹۴). ارتجاع مدرن و رسالت ما، تهران: بعثت
- سبحانی، محمدتقی (۱۳۸۵). درآمدی بر جریان شناسی اندیشه اجتماعی دینی در ایران معاصر، نقد و نظر، (۴۳ و ۴۴)، ۲۷۹- ۳۱۱
- سولیوان، ویلیام و آنتونی پارسونز (۱۳۷۳). خاطرات دو سفیر، ترجمه محمود طلوعی، تهران: علم
- صدر، سید محمدباقر (۱۴۰۹). السنن التاریخیة فی القرآن، دمشق، دار التعارف للمطبوعات
- صفوی، کورش (۱۳۸۲). درآمدی بر معناشناسی، مجله کتاب ماه ادبیات و فلسفه، (۷۵ و ۷۶)، ۶ - ۲۵
- طلوعی، محمود (۱۳۸۵)، فرهنگ جامع سیاسی، تهران: علم
- عمید، حسن (۱۳۷۵)، فرهنگ فارسی عمید، تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر
- عیوضی، محمدرحیم (۱۳۹۰). چهار موج روشنفکری در ایران، پایگاه اطلاعرسانی مقام معظم رهبری، http://www.leader.ir،
- فردوست، حسین (۱۳۸۱). ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، تهران: انتشارات اطلاعات، چاپ چهاردهم
- فلاح زاده، میرزا محمد (۱۳۹۰). ارتجاع از دیدگاه قرآن و سنت، پایاننامه مقطع کارشناسی ارشد، دانشگاه یزد
- محمدیان، عباس و صادقی، ریحانه (۱۳۹۷). بررسی ریشههای فرهنگی ارتجاع پس از انقلاب اسلامی، با استناد به قرآن کریم، پژوهشهای اجتماعی اسلامی، ۲۴ (۱۱۷)، ۸۳ - ۱۰۷
- مدنی، سید جلالالدین (۱۳۵۸). تاریخ سیاسی معاصر ایران، قم، دفتر انتشارات اسلامی
- مستوفی، عبدالله (۱۳۸۶). شرح زندگانی من؛ تاریخ اجتماعی و اداری دوران قاجاریه، تهران: نشر کتاب هرمس
- مطهری، مرتضی (۱۳۷۲). پیرامون انقلاب اسلامی، تهران: صدرا، چاپ نهم
- مطهری، مرتضی (۱۳۸۲). نهضتهای اسلامی در صدساله اخیر، تهران: صدرا، ۱۳۸۲
- میر خلیلی، سید جواد، ملکوتیان، مصطفی و مولوی وردنجانی، عیسی (۱۳۹۹). رفتارشناسی سیاسی روحانیت در مواجهه با چالشهای بیداری اسلامی؛ با تأکید بر دیدگاه مقام معظم رهبری، فصلنامه علمی مطالعات بیداری اسلامی، (۱۸)، ۳۰۷ - ۳۲۳
- نباتیان، محمداسماعیل (۱۴۰۰). گفتمان انقلاب اسلامی و مواجهه با چالش بدیلسازی، فصلنامه علمی مطالعات بیداری اسلامی، (۱۹)، ۷ - ۲۹
- Albert O. Hirschman;)1991(, The Rhetoric of Reaction: Perversity, Futility, Jeopardy, The Belknap Press of Harvard University Press